एउटा किताब विक्रेता थियो, हामी जब पनि उसको पसलमा पुस्तक किन्न जान्थ्यौं, ऊ हाम्रै बाटो हेरेको जस्तो लाग्थ्यो। जहिले पनि उसको स्टोर मा पुग्दा ऊ विभिन्न विषयहरुमा कुरा गर्न लाग्थ्यो र उसको कुरा कहिल्यै सकिँदैनथ्यो।
एक दिन एक्कासी हाम्रो र उसको "कर्म र भाग्यबारे" कुरा सुरु भयो। मैले सोचें, "आज उसको दार्शनिक दृष्टिकोण पनि सुन्नु पर्यो। मैले उसलाई एउटा प्रश्न सोधें, भाई मान्छे मेहनतले अघि बढ्छ कि भाग्यले ? उसले जुन उत्तर दियो, त्यसले मेरो दिमागका सबै जाला सफा गरिदियो।
किताब विक्रेता मेरो नजिक आएर भन्यो, "तपाईंको कुनै बैंकमा लकर त होला?"
मैले भनें, "हो, छ त।"
तब उसले भन्यो, "त्यो लकरको चाबी नै तपाईंको प्रश्नको उत्तर हो। हरेक लकरको दुई वटा चाबी हुन्छ। एउटा तपाईंको हातमा हुन्छ र अर्को बैंक म्यानेजरको हातमा।"
"तपाईंको हातमा भएको चाबी परिश्रम हो र म्यानेजरको हातमा भएको चाबी भाग्य हो। जबसम्म दुबै चाबी लगाइँदैन, लकरको ताला खुल्दैन।"
"तपाईं कर्मयोगी हुनुहुन्छ र म्यानेजर भगवान्। तपाईंले आफ्नो चाबी चलाइराख्नुपर्छ। थाहा छैन माथिल्लो शक्तिले कहिले आफ्नो चाबी चलाउँछ। कहीँ यस्तो नहोस् कि भगवान् आफ्नो भाग्यवाली चाबी चलाइरहेको होस् र तपाईंले आफ्नो परिश्रमवाली चाबी चलाउन नसक्दा ताला खुल्नबाट नै रोकियोस्।"
मैले उसले दिएको यो उत्तर सुनेर जीवनभरको प्रेरणा पाएँ। अब मैले बुझें कि मेहनत र भाग्य दुबैको महत्त्व छ। हाम्रो जीवनको ताला खोल्न दुबैको संयोजन आवश्यक छ।
किताब विक्रेता अझै पनि आफ्नो पसलमा खुसीसाथ पुस्तकहरू बेच्दै थियो। ऊ हरेक ग्राहकसँग मित्रवत् व्यवहार गर्थ्यो र हरेक व्यक्तिलाई प्रेरणादायी कुरा बताउँथ्यो। उसका ग्राहकहरू पनि उसको व्यक्तित्वलाई मन पराउँथे र उसको पसलमा आउन मन पराउँथे। उसको पसलमा धेरै प्रकारका पुस्तकहरू थिए, जसले मानिसहरूको ज्ञान र दृष्टिकोणलाई फराकिलो बनाउँथ्यो।
एक दिन मैले फेरि उसको पसलमा गइँ। यसपटक म एउटा खास पुस्तकको खोजीमा थिएँ। पुस्तक विक्रेताले मलाई पुस्तक दिएपछि, मैले सोधें, "तपाईं सधैं यस्तो प्रेरणादायी कुरा कसरी सोच्नुहुन्छ?"
उसले मुस्कुराउँदै भन्यो, "जीवनमा अनुभवले नै मानिसलाई सिकाउँछ। मैले पनि धेरै उतारचढाव देखेको छु। मेहनत गरिराख्नुपर्छ र भगवानमाथि विश्वास गर्नुपर्छ। यी दुबै कुरा मिलेर नै जीवन सफल हुन्छ।"
त्यसपछि मैले त्यो पुस्तक किनेँ र त्यहाँबाट बाहिर निस्कँदै सोचें, "यो किताब विक्रेताले त मलाई जीवनकै महत्वपूर्ण पाठ सिकायो। मेहनत र भाग्य दुबैको सन्तुलनले नै सफलता प्राप्त गर्न सकिन्छ।"
अब मैले बुझें कि हरेक मानिसले आफ्नो प्रयास गरिराख्नुपर्छ र राम्रो भाग्यको प्रतीक्षा गर्नुपर्छ। आखिरकार, जीवनको ताला खोल्न दुबैको आवश्यकता हुन्छ।