कुनै समय नयाँ दिल्ली–काठमाडौँ उडान भर्ने जेट एयरवेजको संस्थापक नरेश गोयलको कथा सफलता, संघर्ष, र पतनको मिश्रण हो। उनी भारतको एयरलाइन उद्योगमा एक प्रभावशाली व्यक्तित्व थिए, तर आर्थिक संकट, गलत निर्णयहरू, र बाह्य परिस्थितिहरूले उनलाई शीर्ष स्थानबाट तल झार्यो। आज हामी नरेश गोयलको उदय, पतन, र वर्तमान अवस्थाबारे बुझ्नेछौँ।
नरेश गोयलको उदय
नरेश गोयलको जन्म १७ जुलाई १९४९ मा भारतको पञ्जाबमा भएको थियो। उनले आफ्नो करियर एक ट्राभल एजेन्टका रूपमा सुरु गरेका थिए। १९९१ मा उनले जेट एयरवेजको स्थापना गरे, जुन भारतको पहिलो निजी एयरलाइनमध्ये एक बन्यो। उच्च गुणस्तरीय सेवा र समयनिष्ठताको कारण जेट एयरवेज चाँडै नै भारतकै सबैभन्दा विश्वासिलो र लोकप्रिय एयरलाइन बन्न पुग्यो।
जेट एयरवेजको उत्कृष्ट सेवा, यात्रुहरूको सुविधामा ध्यान, र समयमै उडान सञ्चालनको कारण यसले धेरै पुरस्कार जित्यो। यसले नरेश गोयललाई भारतको उड्डयन उद्योगमा क्रान्तिकारी परिवर्तन ल्याउने व्यक्तित्वको रूपमा स्थापित गर्यो।
जेट एयरवेजको संकटको सुरुवात
२००० को दशकको अन्त्यतिर जेट एयरवेजले आर्थिक समस्याहरू सामना गर्न थाल्यो। बढ्दो प्रतिस्पर्धा, इन्धनको मूल्य वृद्धी, र आर्थिक मन्दीले कम्पनीको वित्तीय अवस्था कमजोर बनायो।
२००६ मा जेट एयरवेजले एयर सहारालाई अधिग्रहण गर्यो, जुन नरेश गोयलको लागि ठूलो गल्ती साबित भयो। यसले कम्पनीलाई ठूलो आर्थिक भार थप्यो। साथै, उच्च लागत, कर्मचारीहरूको तलब, र अन्य सञ्चालन खर्चले पनि कम्पनीलाई संकटमा पार्दै लग्यो।
२०१० को दशकमा संकट अझ गहिरियो। कम्पनीले ऋण तिर्न नसक्दा बैंकहरूले थप कर्जा दिन बन्द गरे। अन्ततः २०१९ को अप्रिलमा जेट एयरवेजले सबै उडानहरू स्थगित गर्नुपर्यो, जसले नरेश गोयलको करियरमा ठूलो झड्का लाग्यो।
नरेश गोयलले आफ्नो निजी सम्पत्ति बेचेर कम्पनी बचाउन प्रयास गरे, तर त्यो अपर्याप्त साबित भयो। अन्ततः, उनलाई आफ्नो पदबाट हटाइयो, र जेट एयरवेज दिवालिया घोषित भयो।
नरेश गोयलको वर्तमान अवस्था
जेट एयरवेज बन्द भएपछि, नरेश गोयल विभिन्न कानुनी मुद्दामा फस्न पुगे। भारतीय अनुसन्धान एजेन्सीहरूले उनलाई आर्थिक अनियमिततासम्बन्धी अनुसन्धानका लागि हिरासतमा लिएका थिए।
सन् २०२३ मा उनलाई बैंक धोखाधडी मामलामा भारतको प्रवर्तन निर्देशनालय (ED) ले पक्राउ गर्यो। आरोपअनुसार, उनले जेट एयरवेजको नाममा लिएको ऋण दुरुपयोग गरेका थिए। हाल उनी स्वास्थ्य समस्यासँग संघर्ष गरिरहेका छन्, र कानुनी कारबाहीको सामना गरिरहेका छन्।
नरेश गोयलको जीवन यात्रा उद्यमशीलता, सफलता, संघर्ष, पतन, र कानुनी झमेलाको मिश्रण हो। उनले भारतको एयरलाइन उद्योगमा ठूलो योगदान दिए, तर वित्तीय र व्यवस्थापकीय चुनौतीहरूले उनलाई ठूलो संकटमा पार्यो। उनको कथा हामीलाई सिकाउँछ कि असफलता अन्तिम होइन, तर गलत निर्णयहरूको प्रभाव दीर्घकालीन हुन सक्छ।